-------------------------------------------------------------
၂ဝ၁၄ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ရက္ေန႔ညေနမွာ ၂ဝ၁၄ခုႏွစ္ရဲ႕တစ္ႏွစ္တာ Kafka စာေပဆုကို ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ Pragueၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္စာေရးဆရာ Yan Lianke က ဒီKafka စာေပဆုျပဳလုပ္လာခဲ့တဲ့ ၁၄ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ ဒီဆုခ်ီးျမႇုင့္ျခင္းခံရတဲ့ ပထမဆံုးေသာ တ႐ုတ္စာေရးဆရာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ေဘးပတ္လည္မွာ သတင္းေထာက္ေတြ ဝိုင္းဝိုင္လည္ခဲ့တယ္။
သတင္းေထာက္တစ္ဦးက “ဒီဆုအတြက္ အံ့ၾသမိပါသလား ဆရာ” လို႔ေမးေတာ့ Yan Lianke က
“နည္းနည္းမွ မအံ့ၾသမိဘူး”လို႔ ျပန္ေျဖတယ္။ သူ႔အေျဖေၾကာင့္ သတင္းေထာက္ေတြ
ေနမသိထိုင္မသာျဖစ္သြားၾကတယ္။
Yan Lianke ကဆက္ၿပီး “ဒီဆုကို ကၽြန္ေတာ္မယူခင္ ေ႐ွ႕ရက္ပိုင္းမွာ အကဲျဖတ္ဒိုင္အဖဲြ႔က ကၽြန္ေတာ့္ဆီအီးေမးလ္ပို႔တယ္၊ Pragueၿမိဳ႕လာၿပီး ဆုလက္ခံႏိုင္မလားတဲ့။ သူတို႔က အေ႐ြးခံစာရင္းဝင္ထားတဲ့ စာေရးဆရာတိုင္းဆီကို ဒီလိုအီးေမးလ္မ်ဳိးပို႔ခဲ့မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မအံ့ၾသမိဘူး။ တကယ္ဆုရၿပီလို႔ေၾကညာခ်ိန္က်မွ ေအာ္.. ငါ ဆုရစာရင္းထဲပါၿပီလို႔ ေတြးမိတယ္။ ဆုရတယ္ဆိုတာ သာမန္ပဲေလ.. ဘာထူးဆန္းအံ့ၾသတာမ်ဳိးမွ ကၽြန္ေတာ္မခံစားမိဘူး”လို႔ ေျဖတယ္။
သတင္းေထာက္ကဆက္ၿပီး “စာေပႏိုဘယ္လ္ဆုကို လူအမ်ားအာ႐ံုစိုက္ၾကတယ္။ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္တုန္းက စာေရးဆရာ Mo Yan ရၿပီးတဲ့ေနာက္ စာေပေလာကမွာ ေနာက္ထပ္ႏိုဘယ္လ္ဆုရႏိုင္တဲ့ တ႐ုတ္စာေရးဆရာဟာ ဆရာပဲျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေနၾကတယ္။ စာေပဆုအေပၚ ဆရာရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ အျမင္ကို ေက်းဇူးျပဳၿပီးေျပာၾကည့္ေပးပါ” လို႔ေမးတယ္။
ဆရာ Yan Lianke က “ကၽြန္ေတာ့္အထင္ စာေရးဆရာတစ္ဦးဟာ စာေပဆုအေပၚထားတဲ့ အေကာင္းဆံုးသေဘာထားက သူ႔အလိုအေလ်ာက္ပဲျဖစ္သင့္တယ္။ အဲဒီဆုေတြကို “မိုးေပၚကက်လာတဲ့မုန္႔”လို႔ပဲ သေဘာထားသင့္တယ္။ က်လာၿပီး ကိုယ့္ေခါင္းတည့္တည့္လာထိရင္ လက္ခံလိုက္ေပါ့။ တကယ့္လို႔မထိခဲ့ရင္ ေျခလွမ္းက်ဲခြလွမ္း လက္ဆန္႔ထုတ္ၿပီး သြားမခံလိုက္နဲ႔၊ ဒီလိုဆိုရင္ အဲဒီမုန္႔က အမႈိက္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္”။
ဆုရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေျပာေနတဲ့ Yan Liankeရဲ႕မ်က္ႏွာက ေအးေအးေဆးေဆး တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပါပဲ။
“ဆုရတယ္ဆိုတာ တခဏတာအမွတ္တရေလးပါပဲ.. ေနာက္ပိုင္း ႐ွည္လ်ားတဲ့စာေပခရီးမွာ စာေရးျခင္း၊ စာေရးျခင္းပဲ႐ွိေနပါတယ္။ စာေရးဆရာဆိုတာ စာဖတ္သူေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုးစာေပေတြ အမ်ားႀကီးေရးထုတ္ေပးေနမွ ဒါဟာ သူ႔ရဲ႕တကယ့္အင္အားကိုျပရာ အေကာင္းဆံုးသက္ေသျဖစ္တယ္” လို႔ Yan Liankeေျပာခဲ့တဲ့ စကားတစ္ခြန္းက သတင္းေထာက္နဲ႔ပရိသတ္အမ်ားကို ပိုေလးေလးနက္နက္ ခံစားေစခဲ့ပါတယ္။
--------
**** Kafka စာေပဆုက ဂ်ာမဏီဘာသာစကားနဲ႔ စာေတြေရးသားခဲ့တဲ့စာေရးဆရာ Franz Kafka ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ဆုျဖစ္တယ္။ တစ္ႏွစ္တစ္ခါက်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစာေပဆုျဖစ္တယ္။ ၂ဝဝ၁ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တစ္ကမာၻလံုးမွာ အေရးပါတဲ့ဆုျဖစ္သလို ဒီကေန႔ေခတ္မွာ ဂုဏ္အ႐ွိဆံုးစာေပဆုေတြထဲက တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ဳိးမခဲြျခားတဲ့ဆုျဖစ္ေပမယ့္ အနည္းဆံုးေတာ့ ဆုရစာေရးဆရာရဲ႕စာအုပ္တစ္အုပ္ သို႔မဟုတ္ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ဟာ ခ်က္ဘာသာစကားအျဖစ္ ျပန္ဆိုခံထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆုရသူကို Pragueၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္နဲ႔ ခ်က္လႊတ္ေတာ္အမတ္က အေမရိကန္ေဒၚလာတစ္ေသာင္းနဲ႔ Kafka႐ုပ္တုခ်ီးျမႇင့္ပါတယ္။ ဂ်ပန္စာေရးဆရာ Haruki Murakami က ဒီဆုကိုရခဲ့တဲ့ ပထမဦးဆံုးေသာ အာ႐ွစာေရးဆရာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန (April. 28. 2015)
Yan Lianke ကဆက္ၿပီး “ဒီဆုကို ကၽြန္ေတာ္မယူခင္ ေ႐ွ႕ရက္ပိုင္းမွာ အကဲျဖတ္ဒိုင္အဖဲြ႔က ကၽြန္ေတာ့္ဆီအီးေမးလ္ပို႔တယ္၊ Pragueၿမိဳ႕လာၿပီး ဆုလက္ခံႏိုင္မလားတဲ့။ သူတို႔က အေ႐ြးခံစာရင္းဝင္ထားတဲ့ စာေရးဆရာတိုင္းဆီကို ဒီလိုအီးေမးလ္မ်ဳိးပို႔ခဲ့မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မအံ့ၾသမိဘူး။ တကယ္ဆုရၿပီလို႔ေၾကညာခ်ိန္က်မွ ေအာ္.. ငါ ဆုရစာရင္းထဲပါၿပီလို႔ ေတြးမိတယ္။ ဆုရတယ္ဆိုတာ သာမန္ပဲေလ.. ဘာထူးဆန္းအံ့ၾသတာမ်ဳိးမွ ကၽြန္ေတာ္မခံစားမိဘူး”လို႔ ေျဖတယ္။
သတင္းေထာက္ကဆက္ၿပီး “စာေပႏိုဘယ္လ္ဆုကို လူအမ်ားအာ႐ံုစိုက္ၾကတယ္။ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္တုန္းက စာေရးဆရာ Mo Yan ရၿပီးတဲ့ေနာက္ စာေပေလာကမွာ ေနာက္ထပ္ႏိုဘယ္လ္ဆုရႏိုင္တဲ့ တ႐ုတ္စာေရးဆရာဟာ ဆရာပဲျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေနၾကတယ္။ စာေပဆုအေပၚ ဆရာရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ အျမင္ကို ေက်းဇူးျပဳၿပီးေျပာၾကည့္ေပးပါ” လို႔ေမးတယ္။
ဆရာ Yan Lianke က “ကၽြန္ေတာ့္အထင္ စာေရးဆရာတစ္ဦးဟာ စာေပဆုအေပၚထားတဲ့ အေကာင္းဆံုးသေဘာထားက သူ႔အလိုအေလ်ာက္ပဲျဖစ္သင့္တယ္။ အဲဒီဆုေတြကို “မိုးေပၚကက်လာတဲ့မုန္႔”လို႔ပဲ သေဘာထားသင့္တယ္။ က်လာၿပီး ကိုယ့္ေခါင္းတည့္တည့္လာထိရင္ လက္ခံလိုက္ေပါ့။ တကယ့္လို႔မထိခဲ့ရင္ ေျခလွမ္းက်ဲခြလွမ္း လက္ဆန္႔ထုတ္ၿပီး သြားမခံလိုက္နဲ႔၊ ဒီလိုဆိုရင္ အဲဒီမုန္႔က အမႈိက္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္”။
ဆုရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေျပာေနတဲ့ Yan Liankeရဲ႕မ်က္ႏွာက ေအးေအးေဆးေဆး တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပါပဲ။
“ဆုရတယ္ဆိုတာ တခဏတာအမွတ္တရေလးပါပဲ.. ေနာက္ပိုင္း ႐ွည္လ်ားတဲ့စာေပခရီးမွာ စာေရးျခင္း၊ စာေရးျခင္းပဲ႐ွိေနပါတယ္။ စာေရးဆရာဆိုတာ စာဖတ္သူေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုးစာေပေတြ အမ်ားႀကီးေရးထုတ္ေပးေနမွ ဒါဟာ သူ႔ရဲ႕တကယ့္အင္အားကိုျပရာ အေကာင္းဆံုးသက္ေသျဖစ္တယ္” လို႔ Yan Liankeေျပာခဲ့တဲ့ စကားတစ္ခြန္းက သတင္းေထာက္နဲ႔ပရိသတ္အမ်ားကို ပိုေလးေလးနက္နက္ ခံစားေစခဲ့ပါတယ္။
--------
**** Kafka စာေပဆုက ဂ်ာမဏီဘာသာစကားနဲ႔ စာေတြေရးသားခဲ့တဲ့စာေရးဆရာ Franz Kafka ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ဆုျဖစ္တယ္။ တစ္ႏွစ္တစ္ခါက်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစာေပဆုျဖစ္တယ္။ ၂ဝဝ၁ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တစ္ကမာၻလံုးမွာ အေရးပါတဲ့ဆုျဖစ္သလို ဒီကေန႔ေခတ္မွာ ဂုဏ္အ႐ွိဆံုးစာေပဆုေတြထဲက တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ဳိးမခဲြျခားတဲ့ဆုျဖစ္ေပမယ့္ အနည္းဆံုးေတာ့ ဆုရစာေရးဆရာရဲ႕စာအုပ္တစ္အုပ္ သို႔မဟုတ္ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ဟာ ခ်က္ဘာသာစကားအျဖစ္ ျပန္ဆိုခံထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆုရသူကို Pragueၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္နဲ႔ ခ်က္လႊတ္ေတာ္အမတ္က အေမရိကန္ေဒၚလာတစ္ေသာင္းနဲ႔ Kafka႐ုပ္တုခ်ီးျမႇင့္ပါတယ္။ ဂ်ပန္စာေရးဆရာ Haruki Murakami က ဒီဆုကိုရခဲ့တဲ့ ပထမဦးဆံုးေသာ အာ႐ွစာေရးဆရာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန (April. 28. 2015)